Lễ hội Lam Kinh là lễ hội truyền thống hằng năm vào các ngày 21 và 22 tháng 8 âm lịch. Đây là hoạt động tưởng nhớ công lao của Anh hùng dân tộc Lê Lợi và các nghĩa sỹ trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Lễ hội được tổ chức ngay sau khi vua Lê Thái Tổ băng hà vào ngày 22/8 (âm lịch) năm Quý Sửu (1433) và thi hài được đưa về an táng tại đất Lam Sơn. Vùng đất này còn là nơi an táng của các vua, hoàng hậu triều Lê Sơ và trở thành sơn lăng của nhà Lê Sơ. Ðể thuận lợi cho việc cáo yết tại lăng miếu, các triều vua đã cho dựng điện và các tòa Thái miếu để thờ cúng. Vì vậy, Lam Sơn được gọi là Lam Kinh.
Đông đảo người dân, du khách thập phương đến Lam Kinh trong ngày chính hội
Từ 1995 đến nay, lễ hội Lam Kinh được tổ chức thường xuyên hằng năm với quy mô hoành tráng. Phần lễ được thực hiện theo đúng nghi thức cổ truyền, tái hiện nhiều sự kiện trọng đại thời Lê như Màn trống hội, cờ hội, rước kiệu; đặc biệt là những nghi thức tế lễ từ thời vua Lê Thái Tổ, Lê Thái Tông, Lê Nhân Tông, Lê Thánh Tông…truyền lại.
Trong các ngày diễn ra lễ hội còn có những trò chơi, trò diễn truyền thống của xứ Thanh như trò Xuân Phả, trò Chiêng, trò Sanh Ngô, dân ca Đông Anh, dân ca sông Mã, thi đấu vật, đấu võ dân tộc; hội trại các làng văn hoá; trưng bày các hiện vật, cổ vật thời Lê…
Năm nay, thời tiết thuận lợi nên từ sáng sớm, hàng vạn người đã hành hương về Khu di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh (H. Thọ Xuân) dâng hương, xem rước kiệu, tế lễ, trình diễn các trò chơi, trò diễn dân gian…
Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn đánh trống khai hội Lam Kinh 2023
Sau phần lễ, đông đảo khán giả đã được đón xem chương trình nghệ thuật chủ đề: “Khởi nghĩa Lam Sơn – Dấu son rực rỡ” do các nghệ sỹ xứ Thanh biểu diễn. Chương trình nghệ thuật tái hiện lại các sự kiện như: Hội thề Lũng Nhai, Lê Lai cứu chúa, giải phóng thành Đông Quan, Vua Lê Thái Tổ đăng quang, Phát huy hào khí Lam Sơn…
Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn được tái hiện bằng sân khấu thực cảnh
Khác với chương trình nghệ thuật sân khấu hóa các năm trước đây, năm nay, chương trình được thể hiện dưới dạng sân khấu thực cảnh. Theo đó, thay vì bố trí hướng chính của sân khấu ở khu vực chính điện, Ban tổ chức sử dụng cảnh thực ở núi rừng Lam Sơn để tái hiện lại cuộc khởi nghĩa hơn 600 năm trước.
Cùng với hiệu ứng của âm thanh, ánh sáng, màn hình LED, sân khấu thực cảnh đã tạo ra sự gần gũi, thân thuộc, mới lạ, giúp người xem cảm nhận rõ hơn, sinh động hơn về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, về anh hùng dân tộc Lê Lợi.
Sân khấu Lễ hội Lam Kinh năm 2023 được bố trí dưới tán rừng cổ thụ, bên cạnh sân rồng
Với tinh thần yêu nước, căm thù giặc, năm 1416, tại Lũng Nhai, Lê Lợi đã cùng 18 vị tướng tài tâm phúc mở hội thề quyết tâm chống lại giặc Minh, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ cho nhân dân. Ngày mùng 2 Tết năm Mậu Tuất - 1418, tại vùng rừng núi Lam Sơn, dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi, cuộc khởi nghĩa chống giặc Minh xâm lược bùng nổ.
Trải qua 10 năm “nếm mật nằm gai”, năm 1428 cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi hoàn toàn, đất nước sạch bóng ngoại xâm. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo đã trở thành một trong những mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc ta; trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước nồng nàn, ý chí anh dũng, quật cường và quyết tâm đánh đuổi kẻ thù xâm lược của Nhân dân ta trong thời kỳ phong kiến.
Sau khi đất nước thái bình, tháng 4 năm Mậu Thìn 1428, Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu Thuận Thiên, khôi phục quốc hiệu Đại Việt và lập nên vương triều Hậu Lê kéo dài hơn 360 năm.
Quang Duy